Andalusië, deel 3 – Hetzelfde maar toch anders...

Vogelkijkhut Doñana

Zo op het eerste gezicht verschilt het Zuidspaanse kustlandschap nauwelijks van dat bij ons. Deze foto zou haast ook genomen kunnen zijn vanuit een vogelkijkhut ergens in een Nederlands duingebied. Je hebt – net zoals in ons land - het strand, de buitenduinen met pioniersvegetatie en de binnenduinen met vochtige duinpannetjes. Maar als je wat gedetailleerder kijkt, kom je bijna geen plantensoorten tegen die bij ons ook voorkomen. Daarvoor is het verschil in klimaat simpelweg te groot. Met andere woorden: het is ongeveer hetzelfde, maar dan toch heel anders…

Zeeui

In het zuiden van Spanje staan in het najaar relatief weinig bloeiende planten. De zomers zijn er immers heet, en de meeste planten zorgen dat ze hun bloemen krijgen voordat de hitte losbarst. Voor planten moet je er eigenlijk in het vroege voorjaar heen. Toch was er (eind september) nog het nodige te zien op floristisch
gebied, zoals de stekelnoot, nog niet exact op naam gebrachte mediterrane kruiskruid- en ridderspoorachtigen en diverse soorten distels. En overal stond de zeeui nog volop in bloei; een plant met mooie witte bloemen en vleesachtige stengels die het vocht goed kunnen vasthouden, van belang in de aldaar heersende extreme klimatologische omstandigheden.

Zandlelie

Overal andere planten dan bij ons dus. Vaak herken je wel de familie maar betreft het toch soorten die bij ons niet voorkomen. Op één type locatie na dan: de eerste duinvorming direct achter het strand. Hier vonden we namelijk diverse planten die we ook van onze eigen kuststrook kennen, bijvoorbeeld blauwe zeedistel, zeewolfsmelk, zeevenkel en loogkruid. Wel soorten die in Nederland meestal vrij zeldzaam zijn, doch in Spanje in overvloed te vinden zijn. Het zijn allemaal zoutminnende planten, of beter gezegd: zoutverdragend. Want ze zijn echt niet zo verschrikkelijk verzot op zout, maar ze kunnen er – in tegenstelling tot verreweg de meeste andere planten – wel tegen. En daarom groeien ze op dit soort plaatsen, waarbij het ze kennelijk niet eens veel uitmaakt of ze in ons koude kikkerlandje staan dan wel in het warme Andalusië. Een voor mij nog onbekende strandplant was de zandlelie (behorend tot de narcissenfamilie), die hier en daar nog prachtig in bloei stond. Waarschijnlijk kent onze e-Spekkoektuingoeroe Marion deze plant wel, want ik zag op internet dat hij door sommige kwekers als tuinplant wordt aangeboden.

Rups wolfsmelkpijlstaart

Tot besluit een plaatje van de fraai gekleurde rups van de wolfsmelkpijlstaart die zich in het duingebied liet bewonderen op één of andere wolfsmelkachtige. Ook weer zo’n schitterende zuidelijke waarneming in deze voor natuurliefhebbers prachtige landstreek!

(e-Spekkoek nr. 86, 25 december 2004)