Madeira

In ons kikkerlandje zijn de meeste planten inmiddels uitgebloeid. Daarom zoeken we onze waarnemingen deze keer wat zuidelijker, te weten op Madeira. Op dit tot Portugal behorende eiland, gelegen in de Atlantische Oceaan ter hoogte van Marokko kun je nog tot ver in het najaar de schitterendste bloeiende planten aantreffen. Dit subtropische eiland is in de eerste plaats natuurlijk bekend als zonbestemming. De meeste toeristen tref je dan ook aan op het droge, zuidelijke deel van Madeira. Maar ook om te wandelen kun je er heel goed terecht. En dat met name vanwege de Levadas, een uitgebreid stelsel van kanaaltjes, waar je bijna altijd prachtig langs kunt lopen. Enkele duizenden kilometers levadas heeft Madeira, bedoeld om het water van het vochtige noordelijke deel naar het zuiden van het eiland te krijgen.

Eigenlijk heb je maar met één serieus probleem te maken: sommige levadas lopen langs enorme ravijnen. En hoewel we normaal gesproken geen last van hoogtevrees hebben, zijn we toch enkele malen omgedraaid als we weer eens honderden meters loodrecht naar beneden keken. De inwoners lijken daar overigens zelf geen last van te hebben, want een vrouwtje van ver over de negentig liep, vriendelijk “Ola” zeggend, vrolijk fluitend door naar haar verderop gelegen akkertje, ons met trillende benen achterlatend. Maar er blijven genoeg stukken levada over waar je probleemloos langs kunt wandelen.

Banaan passiebloem

Gemberlelie

Zoals gezegd kun je op Madeira als plantenliefhebber je hart ophalen. Leuk is dat je van veel planten wel de familie herkent en dat je dus van doen hebt met een subtropische variant van iets wat bij ons ook voorkomt. Zo hebben we kruiskruiden gezien, bij ons zijn dat planten van hooguit een meter hoog, maar daar groeien ze als klimplant tot tientallen meters hoogte in de bomen. Vanwege de geïsoleerde ligging van het eiland komen er tal van plantensoorten voor die specifiek voor Madeira zijn. Deze hebben zich gedurende vele eeuwen net iets anders ontwikkeld dan hun soortgenoten op het vasteland. Wat ook opvalt is dat je nauwelijks een onderscheid kunt maken tussen tuinplanten en wilde planten. Vooral langs de levadas heeft men in het verleden bepaalde gecultiveerde soorten geplant, die je daar nu nog verwilderd kunt aantreffen. Opmerkelijk zijn ook de als struiken buiten groeiende kerststerren en andere bij ons als kamerplant bekende soorten.

Paradijsvogelbloem

De Banaan passiebloem is een klimplant met grappige groene peervormige vruchten. De bloem van de Gemberlelie is minstens 30 à 40 cm groot. De Paradijsvogelbloem geldt als het symbool voor Madeira. We hebben een zakje met zaadjes gekocht; deze zijn inmiddels uitgekomen, en we zullen er zeker in de e-Spekkoek verslag van doen zodra ze bloeien (dat duurt overigens nog wel even, want het schijnt in Nederland zo’n zeven jaar liefdevolle verzorging te vergen…).

(e-Spekkoek nr. 41, 16 november 2002)